Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης

Ένα από τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν με σκηνικό τα κάστρα της πόλης μας είναι η απελευθέρωση της πόλης από τους Οθωμανούς.
Στις 26 Οκτωβρίου του 1912 ο Ελληνικός Στρατός παρά τις αρχικές διαφωνίες του Βενιζέλου με τον διάδοχο και αρχηγό του στρατού Κωνσταντίνου εισέρχεται απελευθερωτής στη Θεσσαλονίκη.



Ο τούρκος διοικητής Ταχσίν Πασάς προτείνει αρχικά την υπό όρους παράδοση της πόλης, αναγκάζεται τελικά όμως να συνθηκολογήσει με τους ελληνικούς όρους: α) Κατάθεση του τουρκικού οπλισμού, β) μεταφορά των τούρκων αξιωμάτικών στη Μικρά Ασία. Με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης επιτυγχάνεται ύψιστος στόχος για την ελληνική πλευρά, καθώς μ' αυτόν τον τρόπο εδραιώνεται η ελληνική παρουσία στη Μακεδονία. 
Στις 23:00 της 26ης Οκτωβρίου 1912 υπογράφεται στη Θεσσαλονίκη πρωτόκολλο παραδόσεως «άνευ όρων» της πόλεως από τους Οθωμανούς. 

Η Οθωμανική φρουρά από 25.000 οπλίτες 1.000 αξιωματικούς, 1.200 ίππους και 70 πυροβόλα, υπό τον Χασάν Ταχσίν Πασά, παραδίνεται στον Ελληνικό Στρατό, ο οποίος εισέρχεται την επομένη νικηφόρος στη Θεσσαλονίκη, γενόμενος ενθουσιωδώς δεκτός από τους Έλληνες κατοίκους της.